Нагадаем, Беларусь была пазбаўленая гэтага статусу пасьля рэфэрэндуму 1996 году, калі быў разагнаны Вярхоўны Савет і створаная Палата Прадстаўнікоў. Ці ёсьць цяпер палітычныя падставы для вяртаньня афіцыйнага Менску ў Парлямэнцкую Асамблею? Ці можа такі крок дапамагчы, як сьцьвярджае Касачоў, дэмакратызацыі Беларусі? На гэтыя пытаньні адказвае старшыня АГП Анатоль Лябедзька
Цыганкоў: “Кіраўнік расейскай дэлегацыі ў Парлямэнцкай асамблеі Рады Эўропы (ПАРЭ) Канстантын Касачоў заявіў, што “на дадзены ўсё большая колькасьць дэпутатаў пачынае схіляцца да той пазыцыю, якую заўсёды абараняла Расея, якая заўсёды выступала супраць ізаляцыі Беларусі”. У сувязі з гэтым Касачоў кажа, што ПАРЭ можа вярнуцца да пытаньня аб вяртаньні Беларусі статусу “адмыслова запрошанага”. Колькі дэпутатаў, па-вашаму, могуць падтрымаць гэтую ідэю?”
Лябедзька: “Настроі могуць мяняцца, але ёсьць рэзалюцыі, якія прымаліся Палітычным і Юрыдычным камітэтам, а таксама цэлай Парлямэнцкай асамблеяй. І ўсе яны канстатуюць адно – яшчэ не час вяртаць статус “адмыслова запрошанага”. Гэта зафіксавана ва
ўсіх рэзалюцыях, што прымаліся як мінімум раз у год. І гэта і ёсьць пазыцыя дэпутатаў. Усё астатняе – часовыя настроі ці эмоцыі. Я думаю, кожны перад галасаваньнем, паглядзіць на гэтыя дакумэнты, на рэальную сытуацыю, і зробіць адназначную выснову – “яшчэ не прыйшоў час”.
Цыганкоў: “А як вы ставіцеся да аргумэнтацыі, прапанаванай спадаром Касачовым? Маўляў, ізаляцыя афіцыйнага Менску прыводзіць да кансэрвацыі праблемаў, якія ёсьць з дэмакратыяй у Беларусі. А вось калі іх запрасіць у ПАРЭ, тады яны будуць там хутчэй дэмакратызавацца...”
Лябедзька: “Факты сьведчаць пра іншае. Такі досьвед выкарысталі ў Парлямэнцкай Асамблеі АБСЭ. У 2000-м годзе гучаў голас Селязьнёва з Расеі, што трэба вучыць беларускіх дэпутатаў дэмакратыі, што побач з намі яны будуць дэмакратызавацца. І што? Якія зьмены пазыцыі адбыліся ў беларускіх дэпутатаў, якія штогод езьдзяць на сэсіі АБСЭ? Яны ўзьнялі пытаньні аб зьмене выбарчага кодэксу? Ці яны
Мы можам размаўляць пра зьмену статусу “адмыслова запрошанага” толькі пасьля выбарчай кампаніі ў Беларусі
Так што практыка сьведчыць пра іншае. ПА АБСЭ дае нам яскравы прыклад, што дэмакратызацыя не адбываецца, і дэпутаты, якія штогод выяжджаюць на гэтыя сэсіі, застаюцца такімі самымі, як і тыя, хто застаецца ў Беларусі – як, напрыклад, Сяргей Касьцян.
Мы можам размаўляць пра зьмену статусу “адмыслова запрошанага” толькі пасьля выбарчай кампаніі ў Беларусі. Хай сюды прыяжджае спадар Касачоў і паглядзіць, як праходзіць выбарчая кампанія, як рэгіструюцца кандыдаты, колькі прадстаўнікоў апазыцыі ў выбарчых камісіях – потым можна будзе размаўляць пра гэта пытаньне”.
